Enerji ve enerji depolama, özellikle son dönemde büyük önem kazanmıştır. Bu önem büyük oranda küresel ısınmayı azaltmak, arz güvenliğini sağlamak ve daha sürdürülebilir bir gelecek oluşturma çabalarının bir parçası olarak yenilenebilir enerjiye oluşan yönelmenin bir sonucudur. Nitekim yenilenebilir enerjinin toplam enerji üretimi içerisindeki payı yadsınamaz bir düzeye ulaşmıştır. Bu anlamda yenilenebilir enerji ağırlıklı bir enerji sisteminde şebeke enerjisinin depolanması önümüzdeki yüzyılın önemli gündem maddelerinden birini oluşturmaktadır.

Diğer taraftan ulaşım sektörünün toplam enerji tüketiminde sahip olduğu önemli pay, benzer çabaların bu alanda da yoğunlaşmasına neden olmuştur. Nitekim başta elektrikli arabalar olmak üzere ulaşım sektöründe fosil yakıt harici çözümler son dönemde araştırma geliştirme faaliyetlerinin odağında yer almaktadır. Ulaşım sektöründe yapılacak depolamada gerekli olan yüksek hacimsel ve kütlesel enerji yoğunluğu, bu alandaki çabaların ayırt edici bir özelliği olmuştur.

Enerji depolama ihtiyacı, yukarıdaki uygulamaların dışında, savunma sanayinin de geleneksel öneme sahip konularının başında gelmektedir. İnsansız hava ve deniz araçları, torpidolar, roketler, yaklaşma sensörlü topçu mühimmatı, sırtta ve elde taşınan telekomünikasyon cihazları ve sinyal karıştırıcılar, gece görüş ekipmanları, mobil radar sistemleri ve bunun gibi birçok kritik öneme sahip askeri uygulamada da, uzun ömürlü ve güvenilir bataryalara ihtiyaç vardır. Sivil uygulama alanlardan farklı olarak bu askeri alanlarda var olan ihtiyaçların giderilmesinde yerel ve milli olanakların geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir.

Yukarıda kısaca özetlenen enerji depolamada artan ihtiyaç, sürdürülen çalışmaların yeni bir yapı içerisinde şekillendirilmesine ihtiyaç göstermiş ve ENDAM, Enerji Malzemeleri ve Depolama Cihazları Uygulama ve Araştırma Merkezi, oluşan bu ihtiyacın sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Merkez, ODTÜ Senato’sunun 19 Aralık 2017 tarihli kararı ile oluşturulmuş ve YÖK tarafından onaylanarak, 11 Mart 2018 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

ENDAM, enerji malzemeleri ve depolama cihazlarının genelini kapsayacak şekilde,  öncelikle doldurabilir (ikincil) bataryalar olmak üzere her türlü pil ve süperkapasistörlere yönelik olarak yeni nesil anot ve katot aktif malzemelerin ve elektrolitlerin geliştirilmesini, üretimini, hem malzeme olarak hem de hücre haline getirilip cihaz olarak test edilmesini  konu almaktadır. Oluşturulan yapı ile,

• Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki hızlı gelişimini sürdürebilmesi için şebeke enerjisinin depolanmasına ilişkin uygun altyapının yerli olanaklarla oluşturulmasına katkıda bulunmak,
• Şebeke dışı bağımsız birimlerin oluşumunu teşvik etmek amacıyla şebeke harici depolama ihtiyaçlarına çözüm oluşturmak,
• Yeni ara ve son ürünler geliştirmek ve bu ürünlerin ticarileştirmesini teşvik etmek,
• Akademi ve sanayinin ihtiyaç duyduğu test ve karakterizasyon altyapısını oluşturmak
• Nitelikli insan gücü yetiştirmek,

ENDAM’ ın ana faaliyet alanlarıdır.

ENDAM’ da, sanayi ve akademik ortamda yürüttüğü ortak çalışmalarla, öncelikle Li-iyon, Na-iyon, Li-sülfür ve alkalin piller olmak üzere geniş bir çerçevede malzeme araştırma geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Bu çerçevede Merkez, aktif katılım gösterdiğimiz ve iki yılda bir düzenlenen Enerji Depolama ve Çevrimi Uluslararası Malzeme Sempozyumu (mESC-IS) ile ülkemizde enerji depolama alanında sürdürülen çalışmaların odak noktası haline gelmiştir.   

                                                                                                             Prof. Dr. M. Kadri Aydınol